නේපාලය බිඳ දැමීමේ 2015 ඉන්දියානු සැලැසුම හා ලංකාව බිඳදැමීමේ 2022 ඉන්දියානු සැලසුම

මා විසින් ලියන ලදුව Lanka Lead News වෙබ් අඩවියෙහි 2022 ජූලි 09 වන දින පළ වූ ලිපියකි.

 

ශ්‍රී ලංකාවේ වර්තමානයේ උද්ගත වී ඇති අර්බුදයේ මහ මොළකරු ඉන්දියාව බව ඉතා පැහැදිලිය. අප එසේ කියන්නේ, ඉන්දියාව විසින් 2015 වසරේ නේපාලයේ පාලන තන්ත්‍රය බිඳ දැමීමට ක්‍රියාත්මක කළ උපාය මාර්ගික සැලසුම විශ්ලේෂණය කර බැලීමේදී එහි ‘උපක්‍රමික රටාව’ මේ මොහොතේ ලංකාවේ ආර්ථික - දේශපාලන අර්බුදය තුළද පැහැදිලිව හඳුනාගත හැකි බැවිනි.

පුද්ගලයකුගේ හෝ සංවිධානයක හැසිරීම සම්බන්ධ බුද්ධි තොරතුරු විශ්ලේෂණයේදී හඳුනාගත හැකි සුවිශේෂ දෙයක් වන්නේ එම හැසිරීම් මාලාව තුළ ඊටම අනන්‍ය රටාවක් පැවතීම බවත්, එහි අනාගත හැසිරීම් දිශානති පුරෝකථනය කිරීම හා හඳුනාගැනීම සඳහා එම රටාව හඳුනාගැනීම අතිශයින්ම වැදගත් වන බවත් Richards J. Heuer, Jr. සිය Psychology of  Intelligence Analysis  කෘතියෙහි වැඩිදුරටත් පෙන්වා දෙයි.

             මෙම විග්‍රහය ලංකාවේ වර්තමාන අර්බුදය විශ්ලේෂණය සඳහා තියුණු මඟ පෙන්වීමක් කරයි.

             මේ අනුව ගත් විට, ඉන්දීය ආරක්ෂක උපදේශක අජිත් ඩොවාල් 2015 නේපාලයට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක කළ මෙහෙයුම, අඩු වැඩි වශයෙන් නව සංස්කරණ සහිතව මේ මොහොතේ ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටින බව පෙනේ.

             2015 සැප්තැම්බරයේ නේපාලයේ අගමැති ධුරයට පත් වූ ජාතිකවාදී, කද්ගා ප්‍රසාද් ශර්මා ඔලි (Khadga Prasad Sharma Oli) චීන හිතවාදී දේශපාලනඥයකු වූ අතර, එහෙයින් නේපාලය තුළ චීන හිතවාදී දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයක් ආරම්භවීමට පෙර එම පාලනය බිඳ දැමීම ඉන්දියාවේ ප්‍රමුඛ අභිලාෂය විණි. ඒ අනුව ඉන්දියාව විසින් ඔහු අගමැති ධුරයට පත්ව වැඩි කල් නොයාම, සිය සැලසුම ක්‍රියාත්මක කිරීම ඇරඹීය.

            2015 සැප්තැම්බර් 20 වන දින නේපාලයේ අගමැති ශර්මාගේ රජය විසින් සම්මත කරන ලද නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පදනම් කොට ගනිමින් නේපාලය තුළ විරෝධයක් නිර්මාණය කිරීමට ඉන්දියාව කටයුතු කළේය. මෙහිදී නේපාලයේ ප්‍රධාන වාර්ගික කණ්ඩායම් දෙකක් වන මදේසි හා තාරු ප්‍රජාවන්ගේ අයිතිවාසිකම් මෙම නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් කප්පාදු කර ඇති බවත්, ඔවුන්ට වැඩි දේශපාලන බලයක් ලබා දීම සඳහා නේපාලයේ දේශපාලන අනු කොටස් නැවත සකස් කරන ලෙසත් මෙම වාර්ගික ප්‍රජාවන් පදනම් කොටගොඩනැඟුණු විරෝධතාකරුවන්ගේ ප්‍රධාන ඉල්ලීම විය. මෙම ඉල්ලීම සහිත විරෝධතා කණ්ඩායම් මතු කිරීම ඉන්දියානු සැලසුම මත සිදුවූ අතර, නේපාලය ආර්ථික අතින් බිඳ දැමීම සඳහා මෙම විරෝධතා අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාම එම මහා සැලසුමේ ප්‍රධාන කොටසක් ලෙස පැවතිණි.

නේපාලයේ නව ව්‍යවස්ථාව හා ඉන්දියානු හැසිරීම

            නේපාලය ඉන්දියාවට පැති තුනකින් මායිම් වන අතර, නේපාලය හා චීනය එවරස්ට් කන්ද හා හිමාලය විසින් වෙන් කරනු ලැබ තිබේ. ඉන්දීය රජය සෑම විටම නේපාලය ගැන සලකා ඇත්තේ චීනය සම්බන්ධව ඉන්දියාවේ දැවැන්ත ආරක්ෂක ආවරණය යටතේ නේපාලය පවතින බවයි. නේපාල දේශපාලන විශ්ලේෂකයින් පෙන්වා දෙන ආකාරයට ඉන්දියාව සෑම විටම නේපාලය මත සිය බලය යොදවා ඇති අතර, පසුගිය දශක කිහිපය තුළ නේපාල දේශපාලනය තුළ ඉන්දියාවේ බලපෑම තීව්‍ර වී තිබීම විශේෂයෙන් සැලකිල්ලට ගත යුතුව තිබේ.

            ආචාර්ය හේමන්ත් ඕජා සඳහන් කරන ආකාරයට, “විශේෂයෙන් 1990 දී නේපාලය තුළ බහු-පක්ෂ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ඇරඹීමෙන් පසු යුගයේ ඉන්දීය සබඳතා සැලකීමේදී නේපාලයේ කටයුතුවලට වැඩි වශයෙන් අනවශ්‍ය ඉන්දීය මැදිහත්වීම්වල ස්ථාවර ප්‍රවණතාවක් පෙන්නුම් කර ඇත. නේපාල දේශපාලන නායකයන් මෙම මැදිහත්වීමට හවුල් වී ඇත. 1996 සිට දශකය තුළ නේපාලය මාඕවාදී යුද්ධයේ ග්‍රහණයට ලක් විය. 2004 දී මාඕවාදී පක්ෂය සහ අනෙකුත් ජාතික දේශපාලන පක්ෂ අතර කරුණු 12 ක ගිවිසුමකට පහසුකම් සැලසීමෙන් ඉන්දියාව ගැටුම විසඳීමට උදව් කළේය. නේපාලයේ පසුකාලීන දේශපාලන වර්ධනය සඳහා වූ මාර්ග සිතියමක් පැකේජයට ඇතුළත් විය. නමුත් මෙම ක්‍රියාවලිය ඉන්දියාව නේපාලයේ අසාමාන්‍ය ලෙස බලවත් දේශපාලන ක්‍රීඩකයෙකු ලෙස හොඳින් හෝ නරකින් ස්ථාපිත කළේය. බොහෝ සහ විවිධ අවශ්‍යතා සහිතව, ඉන්දියාවේ ස්ථාවරය සම්බන්ධයෙන් නේපාලයේ ජාතික සම්මුතියක් නොමැති වුවද, නේපාලය තුළ ඉන්දියාවේ වැඩිවන මැදිහත්වීම වඩ වඩාත් මතභේදාත්මක වී ඇත. පැහැදිලිවම පවතින දෙය නම්, බොහෝ විට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයේ ස්ථාපිත මූලධර්ම ඉන්දියාවේ දූතයින් සහ නිලධාරීන් විසින් නොසලකා හැර ඇති බවයි. දිල්ලිය සහ කත්මණ්ඩු අතර වෙනස්කම් වඩාත් කැපී පෙනෙන්නේ කත්මණ්ඩු තනිවම ක්‍රියා කිරීමට පටන් ගත් විටය. ”

            2008 ව්‍යවස්ථාදායක සභා මැතිවරණයෙන් පසු, නේපාලය තුළ ඉන්දියාවේ සෘජු දේශපාලන මැදිහත්වීම අනවශ්‍ය වූ විට, ජලවිදුලිබලය, සංවර්ධන ව්‍යාපෘති, ව්‍යාපාර සහ වෙළඳාම සම්බන්ධයෙන් තම අවශ්‍යතා සුරක්ෂිත කර ගැනීම සඳහා ඉන්දියාව නේපාලයට හිරිහැර කරන බවට නේපාල ජාතිකයන් අතර මතයක් මතු විය. නේපාලයට කළ යුතු සහ නොකළ යුතු දේ ඉන්දියාව දිගින් දිගටම කියා සිටියේය. විනාශකාරී භූමිකම්පාවෙන් අභියෝගයට ලක් වූ නේපාල නායකයින්, වසර පහක ප්‍රමාදයකින් පසුව, නව ව්‍යවස්ථාව ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය කඩිනම් කිරීමට තීරණය කළ විට, ජුනි මාසයේදී ඉන්දියාව හා නේපාල පාලනය අතර ආතතිය උත්සන්න විය.

            මෙම නව ව්‍යවස්ථාව නේපාලය තුළ විවිධ විසංවාද මැද වුවද, නේපාලයේ ප්‍රධාන පක්ෂ විසින් ගන්නා ලද සාමූහික තීරණයක් විය. නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සමඟ ඉදිරියට යාමට ගත් මෙම තීරණය නේපාලයට සන්ධිස්ථානයක් වූයේ එය දේශපාලන සංක්‍රාන්ති තත්ත්වය අවසන් කළ නිසා නොවේ. 2006 දී මාඕවාදී පක්ෂය සමඟ සාම ගිවිසුමෙන් පසුව නේපාලයට තිබුණේ අන්තර්වාර ව්‍යවස්ථාවක් පමණි. ඊට වඩා නව ව්‍යවස්ථාවක් ඇති කර ගැනීම යහපත් බව නේපාල දේශපාලනඥයින්ගේ මතය විණි. එහිදී ඔවුන්ට ඉන්දියාව මේ සම්බන්ධව දක්වන ප්‍රතිචාරය පුරෝකථනය කළ නොහැකි වූ අතර, අවසානයේ ඉන්දියාව ඒ සම්බන්ධව තමන්ගේ ප්‍රතිචාරය, නේපාලයේ ජනතාව අතර ඇති අතෘප්තිකර තත්ත්වයන් සමග සම්බන්ධ කළේය. ඉන්දියාව තමන්ට භූ දේශපාලනික වශයෙන් වාසිදායක යෝජනා අභ්‍යන්තරිකව මෙම නව නේපාල ව්‍යවස්ථාවට ඇතුළත් කිරීමට යෝජනා ඉදිරිපත් කර තිබුනද, ඒවා නොතකා හැර නේපාලය අවසානයේ නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කළේය. නේපාලයේ මෙම වර්ධනය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාව සිය අප්‍රසාදය සංකේතාත්මක සහ උපායමාර්ගික යන මානයන් දෙක හරහාම පළ කිරීමට කටයුතු කළේය. නේපාලය අවසානයේ සිය තීරණාත්මක තීරණයට එළැඹෙන විට, එම නව ව්‍යවස්ථාව තුළින් තමන්ට නිසි ගෞරවය නොලැබුණු බවට ඉන්දියාව චෝදනා කළේය. නේපාලය නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ප්‍රසිද්ධ කළ දිනයේ ඉන්දියාව එය සැලකිල්ලට ගත් අතර දේශසීමා කලාපවල ආතතීන් පිළිබඳව කනස්සල්ල පළ කළේය. තම ගැටළු සම්බන්ධව නව ව්‍යවස්ථාවෙන් ආමන්ත්‍රණය කර නොමැති බවට හැඟී ගිය සමහර මදේෂිවරුන්ගේ අඛණ්ඩ විරෝධතා ඉන්දියාව මෙහිදී විශේෂයෙන් අවධාරණය කළේය.

            නේපාලයේ මෙම නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වසර ගණනාවක විවාදවල ප්‍රතිඵලයක් විය. මෙහිදී නේපාල දේශපාලන නායකයින් එක අරමුණක් වෙනුවෙන් සමඟි කිරීම පහසු නොවීය. නව ෆෙඩරල් ව්‍යුහය යටතේ වාර්ගික කණ්ඩායම් 100කට අධික සංඛ්‍යාවක් අයිතිවාසිකම් ඉල්ලා සිටි අතර, ඇතැමුන් තමන්ගේම පළාත් පවා ඉල්ලා සිටින විට, සියලු දෙනා තෘප්තිමත් කිරීම අතිශය දුෂ්කර කාර්යයක් විය. එහෙත්, තේරී පත් වූ ව්‍යවස්ථාදායක සභාවෙන් සියයට 90කට වඩා වැඩි පිරිසකගේ සහාය මෙම නව ව්‍යවස්ථාවට හිමි විය. මෙය නේපාලයේ වුවමනාවන් තෘප්ත කරන ව්‍යවස්ථාවක් මිස ඒ හරහා ඉන්දියාවේ භූ දේශපාලන වුවමනාවන් ඉටු කිරීමක් සිදු නොවීය.

            ඉන්දියාවේ අසතුටට ප්‍රකාශිත හේතුව ලෙස දැක්වුණේ, නේපාල ව්‍යවස්ථාවෙන් ඉන්දියාවේ දේශසීමාවේ ජීවත් වන නේපාල මාදේශිවරුන්ගේ අයිතීන් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම යන කාරණයයි. ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඉන්දියානුවන් සමඟ සමීප පවුල් සබඳතා ඇති අය බැවින්, අතෘප්තිමත් මාදේශිවරුන් ඇත්ත වශයෙන්ම ඉන්දියාවට ප්‍රශ්නයක් වේ. මේ තත්ත්වය තුළ නේපාල පාලනයට එරෙහිව මාදේශි වාර්ගික කණ්ඩායම් ඇවිලවීම ඉන්දියාව විසින් සිදු කරන ලදී.

            මාදේෂිවරුන්ගේ සමහර ඉල්ලීම් ඇත්ත වශයෙන්ම ඉන්දියාවේ උපායමාර්ගික අවශ්‍යතා අනුව සකස් කර ඇත. නේපාල ටෙරායි හරහා ප්‍රාන්ත දෙකක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා වූ ඉල්ලීම ඊට නිදසුනකි. මේ පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීමේදී, මදේෂි පළාත් දෙකක් කිලෝමීටර් 800 ක් දිග, නමුත් පළල කිලෝමීටර් 20-30 ක් පමණක් දිවෙන අතර, ඉන්දියාවේ ප්‍රයෝජනය සහ නේපාලයට අවාසිය සඳහා රටේ දකුණු තැනිතලාවේ දිගු තීරුවක් සාදයි. විශේෂයෙන්ම ඉන්දියාව සහ මාදේශිවරුන් මෙම අවහිරය පැනවීමට එක්ව ක්‍රියා කර ඇති බවට ඇති මතය අනුව, ටෙරායි පළාත් දෙකක් පිහිටුවීම නේපාලයේ භෞමික අඛණ්ඩතාවයට තර්ජනයක් වේ. අයිතීන් සඳහා වන මදේෂි උද්ඝෝෂණය අයිස් කුට්ටියේ කෙළවර පමණි.

නේපාලයේ ඉන්දන අර්බුදය නිර්මාණය කිරීම

2015 අප්‍රේල් මස සිදුවූ විනාශකාරී භූමිකම්පාවෙන් පසු චීනය සමඟ නේපාලයේ ගොඩබිම් වෙළඳ මාර්ග විනාශවීමෙන් පසුව, නේපාලයට ඉන්දියාව කෙරෙහි දැඩි ආර්ථික විශ්වාසය තබා කටයුතු කිරීමට සිදු විණි. නේපාලයේ එකම ඉන්දන සැපයුම්කරුවා වූයේ ඉන්දියාව බැවින් නේපාලය බිඳ දැමීම සඳහා ඉන්දන සැපයුම ආශ්‍රිතව අර්බුදයක් නිර්මාණය කිරීම සිදු විණි. ඉන්දියාවේ සිට ඉන්දන රැගෙන එන ටැංකි රථවලට නේපාල දේශ සීමාව හරහා යාම අවහිර කෙරිණි. ඉන්ධන ට්‍රක් රථවලට මෙලෙස දේශසීමාව හරහා යාමට ඉඩ නොදෙන ලෙස තම දේශසීමා නිලධාරීන්ට නියෝග කර ඇති බව පවසමින් නේපාල නිලධාරීන් ඉන්දන හිඟය සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවට දොස් පැවරීය.

මෙහිදී ඉන්දීය බලධාරීන්ගේ ප්‍රතිචාරය වූයේ, නේපාලයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට එරෙහිව පැවති මහජන විරෝධතා හේතුවෙන් මෙම බාධාව ඇති වූ බවයි. ඉන්දීය විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය අවහිරයක් කිරීමට නියෝග කිරීම සම්බන්ධ චෝදනාව ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, මාසයකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ නේපාලයේ නව ව්‍යවස්ථාවට විරෝධය පළ කරමින් සිටින මාදේසි වාර්ගික කණ්ඩායමේ සාමාජිකයින් විසින් දේශසීමාවේ නේපාල පැත්තේ වාඩි වී සිටීම නිසා වෙළඳාමට බාධා ඇති වන බව ඉන්දීය නිලධාරීහු පැවසූහ. මෙහිදී සැබෑ තත්ත්වය වූයේ නේපාලයේ නව ව්‍යවස්ථාවට ඇතුළත් කරන ලෙසට ඉන්දියාව ඉදිරිපත් කළ යෝජනා සම්බන්ධව නේපාලයේ නව අගමැති ෂර්මාගේ රජය නොතකා හැරීමෙන් පසු නේපාලය තුළ මෙම මාදේසි වාර්ගික කණ්ඩායම්වල විරෝධතා ගොඩනැඟීමට ඉන්දියානු රෝ ඔත්තු සේවාව මැදිහත් වීමයි. ඉන්දියාවේ වුවමනාව මත, මෙම මාදේසි වාර්ගික කණ්ඩායම්වල විරෝධතා නේපාල දේශසීමාව ආශ්‍රිතව පවත්වාගෙන යාමට කටයුතු කෙරුණු අතර, පෙරළා එය හේතුව ලෙස දක්වමින් ඉන්දියාවට තමන්ගේ තෙල් සැපයුම් නේපාලය වෙත නොදීමට තර්කනය එයින් නිර්මාණය කරන ලදී. 2015 වසරේ නේපාල ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අදාළ විරෝධතාවලදී මදේසි සහ ජනවාර්ගික තාරු ප්‍රජාවන්ගේ වාස භූමිය වූ බටහිර නේපාලයේ සහ එහි දකුණු තැනිතලාවේ, පුද්ගලයන් 40 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගියහ. පසුව, ප්‍රචණ්ඩත්වය මඳක් පහව ගොස් විරෝධතාකරුවන් දේශසීමා කණුවල වාඩි වී සිටීම හරහා විරෝධතා නව ස්වරූපයක් ගත්තේය. මෙලෙස නේපාලයේ මාදේසි විරෝධතා හේතුවෙන් නේපාලයට ඉන්දන සැපයීම අත්හිටුවමින් නේපාලය තුළ දැවැන්ත ආර්ථික අර්බුදයක් නිර්මාණය කිරීමට ඉන්දියාව සමත් විණි.

            2015 සැප්තැම්බර් 28 වන දා The Newyork Times මෙසේ වාර්තා කරයි. “නේපාලයේ නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් අඛණ්ඩ විරෝධතා සහ අසල්වැසි ඉන්දියාව සමඟ ඇති වූ ආරවුලක් හේතුවෙන් ඇති වූ නරක අතට හැරෙන හිඟයකට මුහුණ දීම සඳහා නේපාලය සඳුදා ඉන්ධන සලාකනය කිරීම ආරම්භ කළේය. නේපාලය සිය ඉන්ධන සියල්ලම ඉන්දියාවෙන් ආනයනය කරන, නමුත් නව සැපයුම් රැගෙන යන ටැංකි ට්‍රක් රථවලට පසුගිය සතියේ අග සිට දේශ සීමාව හරහා යාම අවහිර කර ඇත. නේපාල තෙල් සංස්ථාවේ ප්‍රකාශකයෙකු වන දීපක් බරාල් පැවසුවේ “සියලු කටයුතු සම්පූර්ණයෙන්ම අක්‍රියයි. "අපි දැන් කරන්නේ හදිසි සේවා පමණක් දිගටම කරගෙන යාමයි." කුලී රථ, පාසල් බස් රථ, පෞද්ගලික මෝටර් රථ, යතුරුපැදි සහ ස්කූටර් සඳහා ඉන්ධන අලෙවි කිරීම සම්බන්ධයෙන් දැඩි සීමා පනවා ඇති බව බරාල් මහතා පැවසීය. "මේ සියලු කප්පාදු පියවරයන් නොතකා, ඉදිරි දින 10 ඇතුළත අපට ඉන්ධන අවසන් වනු ඇත." ඔහු පැවසීය.

  

The New york Times එම වාර්තාවේ වැඩිදුරටත් මෙසේ සඳහන් කරයි. “කත්මන්ඩු නගරයේ සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා ඉතා අඩුවෙන් වාහන ප්‍රමාණයක් පාරේ ගමන් කර තිබුණි. ඉන්ධන මිලදී ගැනීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් රියදුරන් දිගු පෝලිම්වල රැඳී සිටි අතර බොහෝ පිරවුම්හල්වල ඒවා විකුණා අවසන් බවට පුවරු සවිකර තිබුණි. "මම ඊයේ උදේ සිට ඉන්ධන සඳහා බලා සිටිමි, තවමත් වාහන 150 ක් මට ඉදිරියෙන් ඇත," කත්මණ්ඩු කුලී රථ රියදුරෙකු සඳුදා ඉන්ධන පොම්පයක් අසල රැඳී සිටින ශුක්‍රරාජ් පැවසීය.”

            2015 සැප්තැම්බර් 29 වන දා Time නේපාල අර්බුදය, මෙසේ වාර්තා කරයි. “නේපාලයේ නව ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාව සහ නේපාලය අතර දැවැන්ත විරෝධතා සහ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ගැටුමක ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඉන්දියාවෙන් භාණ්ඩ හා ඉන්ධන රැගෙන යන ට්‍රක් රථ නේපාල දේශසීමාවේ විවිධ මුරපොලවල්වල නතර කිරීමට හේතු වී ඇති අතර, භූමිකම්පාවෙන් විනාශ වූ ජාතියට ඉන්ධන හිඟයක් පිළිබඳ වැඩෙන බිය මධ්‍යයේ ඉන්ධන සලාකයට ගැනීමට බල කෙරුණි රොයිටර් පුවත් සේවයට අනුව, නේපාලයේ ව්‍යවස්ථාව දශකයකට ආසන්න කාලයක් පැවති දේශපාලන මඩ ගොහොරුවකින් පසු සැප්තැම්බර් 20 දින සිට ක්‍රියාත්මක විය. ප්‍රධාන වශයෙන් ඉන්දීය - නේපාල දේශසීමා අසල ජීවත් වන නේපාලයේ ඇතැම් සුළුතර කණ්ඩායම්වලට නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ලබා දී ඇති අසමානතාවය පිළිබඳව නව දිල්ලිය ද පැමිණිලි කර ඇත. උතුරු අසල්වැසියාට පීඩනය යෙදීම සඳහා ඉන්දියාව මෙසේ අවහිරයක් ඇති කරන බවට බොහෝ නේපාල ජාතිකයෝ චෝදනා කරති.”

The Guardian වෙබ් අඩවිය සඳහන් කරන ආකාරයට, නව ජාතික ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධ කණ්ඩායම් විසින්, ඉන්දියාව සමඟ ඇති දේශසීමා මුරපොලවල් අවහිර කිරීම හේතුවෙන් නේපාලය මානුෂීය අර්බුදයකට මුහුණ දී සිටින බව එරට නියෝජ්‍ය අගමැති කමල් තාපා පවසයි. බදාදා ජිනීවාහි එක්සත් ජාතීන් අමතමින් තාපා අනතුරු ඇඟවූයේ අවහිරය ඉවත් නොකළහොත් නේපාලයේ දරුවන්ගේ අනාගතය අනතුරේ වැටෙන බවයි. තාපා පැවසුවේ “සමස්ත ජනගහනයේ ජීවිත සහ ජීවනෝපායන්ට මෙම තත්ත්වය අහිතකර ලෙස බලපා ඇත. "පාසල් සහ රෝහල්වලට වත්මන් තත්වයන්ගේ බර විඳීමට සිදු වී ඇති අතර, මිලියන ගණනක් ළමුන්, වැඩිහිටියන් සහ රෝගී පුද්ගලයින් වැඩි අවදානම් වලට නිරාවරණය කර ඇත." නේපාලයේ, නව ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධව ආරම්භ වූ වැඩ වර්ජනවලින් ඩොලර් බිලියන 1 ක බලපෑම 'භූමිකම්පාවලට වඩා දරුණුයි' මේ වන විට දෙවන මාසයට පැමිණ ඇති මෙම අවහිරය හේතුවෙන් ඉන්දියාවෙන් රටට පැමිණෙන ඉන්ධන ප්‍රමාණය සහ අත්‍යවශ්‍ය සැපයුම් ප්‍රමාණය දැඩි ලෙස සීමා කර ඇත. නේපාලය සිය ආනයනවලින් සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක් සඳහා ඉන්දියාව මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. කත්මණ්ඩු හි, පෙට්‍රල් සඳහා සැතපුම් ගණනක් දිග පෝලිම් අගනුවර වීදි හරහා ඇරඹෙන අතර, බොහෝ නිවැසියන් දැන් ආහාර පිසීම සඳහා දර භාවිතා කරමින් සිටින්නේ පිසින ගෑස් අවසන් වී ඇති බැවිනි. නේපාල දේශපාලකයන්ට විශාල දෝෂාරෝපණ එල්ල වී තිබේ. දින පහක් පෙට්‍රල් සඳහා පෝලිමේ සිටි කුලී රථ රියදුරෙකු වන මිත්තේ තාපා මාගර් පැවසුවේ “ඒක ආණ්ඩුවේ වරදක්. එය එදිනෙදා ජීවිතයට බෙහෙවින් බලපා තිබෙනවා. අපට වැඩ කිරීමට නොහැකි වී තිබෙනවා. අපි වැඩ කළ යුතු සති ගණන් අපි මෙහි පෝලිම්වල සිටින්නේ. කිසි කෙනෙක් අපට ඇහුම්කන් දෙන්නේ නැහැ. ”

            BBC පුවත් සේවය, මෙය නේපාලයට ආකාර 6කින් බලපාන බව පෙන්වා දෙයි. එනම් ගස් කැපීම, ඖෂධ අඩුවීම, කඩදාසි - තීන්ත හා පොත් නොමැතිවීම, භූ කම්පනයෙන් පසු යළි නේපාලය ගොඩනැඟීම, ඉන්දන ටැංකි රථ හිස්ව ධාවනය කිරීම හා ආර්ථික අවහිරයේ කුරිරු බලපෑම වශයෙනි.

            ගස් කැපීම සම්බන්ධව සැලකූ විට, නේපාලයේ ඉවුම් පිහුම් සඳහා බහුලව භාවිත වන ද්‍රව පෙට්‍රෝලියම් (එල්පී) ගෑස් වැනි අත්‍යවශ්‍ය ඉන්ධන හිඟය පැහැදිලිවම රටේ වන සම්පතට විශාල පීඩනයක් එල්ල කර ඇත. රටේ හොඳම සශ්‍රීක හරිත වනාන්තර සහ ජාතික වනෝද්‍යාන වලින් සමන්විත දකුණු නේපාලයේ නොසන්සුන්තාවයෙන් පීඩාවට පත් තාරායි තැනිතලාවේ වනාන්තර කිහිපයක නීතිවිරෝධී ලෙස දැව කැපීමේ සිදුවීම් පිළිබඳ වාර්තා නේපාල පුවත්පත් වලින් පිරී තිබේ. නිලධාරීන් පවසන්නේ, මේ වන විට, දේවල් තවමත් පාලනය යටතේ පවතින බවයි - නමුත් ඉන්ධන සැපයුම් තත්ත්වය යථා තත්ත්වයට පත් නොවන්නේ නම්, ගස් කපන්නන් සහ අවශ්‍යතා ඇති අය විසින් වැඩි වැඩියෙන් ගස් කපා දැමිය හැකිය. නේපාල ප්‍රජා වනාන්තර භාවිත කරන්නන්ගේ සම්මේලනයේ නිලධාරියෙකු වන තකූර් භණ්ඩාරි පවසන්නේ ප්‍රජා කළමනාකරණය කරන වනාන්තර මේ වන විට ආරක්ෂිත නමුත් ඉන්ධන ලෙස දර සඳහා ඇති ඉල්ලුම වැඩිවීම නිසා අපේ වනාන්තර දැන් අවදානමට ලක්ව ඇති අතර ආරක්ෂා කිරීමට අපහසු වී ඇති බවයි.

 

ඖෂධ අඩු වීම සම්බන්ධව ගත් විට, දරුණුතම බලපෑමට ලක් වූ සැපයුම්වලින් එකක් වන්නේ අත්‍යවශ්‍ය ඖෂධ ය. විරෝධතාකරුවන් මෙම අවහිරය "අමානුෂික" ලෙස හඳුන්වයි. ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියා පටිපාටි, ගුවන් තොටුපල සීමා සහ වෙනත් සාධක, මේ වන විට නේපාලයේ රෝහල්වලට හදිසි වෛද්‍ය සැපයුම් සඳහා පියාසර කිරීම වළක්වා ඇති අතර, ඖෂධ හිඟය විසඳා නොගතහොත් සති කිහිපයක් ඇතුළත මානුෂීය අර්බුදයක් ගැන වෛද්‍යවරු අනතුරු අඟවති. ප්‍රධාන රෝහල් පවා පවසා ඇත්තේ දැඩි සත්කාර ඒකකවල භාවිත කරන ජීවිතාරක්ෂක ඖෂධවල හිඟයක් පවතින බවයි. නොවැම්බරයේදී යුනිසෙෆ් අනතුරු ඇඟවූයේ ඉන්ධන, ආහාර, ඖෂධ සහ එන්නත්වල උග්‍ර හිඟය හේතුවෙන් වයස අවුරුදු පහට අඩු ළමුන් මිලියන තුනකට අධික සංඛ්‍යාවක් මරණයට හෝ රෝගවලට ගොදුරු වීමේ අවදානමක් පවතින බවයි. අත්‍යවශ්‍ය ඖෂධ මිලදී ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය "ඉක්මන් කිරීමට" උත්සාහ කරන බව රජය පවසයි. අත්‍යවශ්‍ය ඖෂධ වර්ග අවහිර කිරීම හරහා ලබා දෙන බවට දුන් පොරොන්දුව ඉටු නොකිරීම සම්බන්ධයෙන් විරෝධතාකරුවන්ට චෝදනා එල්ල වී තිබේ.

            බස් රථ ධාවනයට ඩීසල් නොමැතිවීම හේතුවෙන් බොහෝ පාසල්වලට කෙටි නිවාඩුවක් ලබාදීමට සිදුව තිබේ. රජය පාසල්වලට සතියකට දෙවතාවක් දක්වා ඩීසල් සලාකනය කිරීම ආරම්භ කර ඇත. “අපි සම්පූර්ණයෙන්ම පාසල් වසා දමා නැහැ, නමුත් අපට දැඩි ලෙස පහර වැදී තිබෙනවා,” පෞද්ගලික පාසල් සංගමයේ සභාපති ලක්චියා බහදූර් කේසී පවසයි. කඩදාසි, තීන්ත හා පොත් නොමැති වීම සම්බන්ධව සැලකීමේදී, ඉන්ධන, කඩදාසි සහ තීන්ත නොමැතිකම පෙළපොත් මුද්‍රණයට ද බාධාවක් වී තිබේ. "ඉදිරි මාස හතර තුළ අපට පෙළපොත් මිලියන 15 ක් මුද්‍රණය කිරීමට අවශ්‍යයි. තත්වය වෙනස් නොවන්නේ නම්, අපට ඉක්මනින් හිඟයකට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත," රජයේ පාසල් සඳහා පාසල් පෙළපොත් මුද්‍රණය කරන රජයේ ආයතනයක් වන ජනක් අධ්‍යාපන ද්‍රව්‍ය මධ්‍යස්ථානයේ උසස් නිලධාරියෙක් පැවසීය.  

            භූ කම්පනයෙන් පසු යළි ගොඩනැගීම සම්බන්ධව ගත් විට, අප්‍රේල් සහ මැයි මාසවල නේපාල භූමිකම්පාවෙන් පුද්ගලයන් 9,000ක් පමණ මිය ගිය අතර නිවාස 600,000කට ආසන්න ප්‍රමාණයකට හානි සිදුවිය. දැන්, අවහිර කිරීම, ඉදිකිරීම් ද්‍රව්‍ය සහ දේශීය කර්මාන්ත පවත්වාගෙන යාමට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ සැපයීමට දැඩි ලෙස බලපා ඇති බව ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා වගකිව යුතු රජයේ නිලධාරීන් සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ නියෝජිතායතන පවසයි. භූමිකම්පාවෙන් නේපාලයේ ප්‍රදේශ විනාශ විය. අත්‍යවශ්‍ය සැපයුම්වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් මායිම් ගබඩාවල හෝ ඉන්දීය දේශ සීමාවේ අනෙක් පැත්තේ ට්‍රක් රථවල සිරවී ඇති බව නිලධාරීහු පවසති. ස්වදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ ප්‍රකාශක ලක්ෂ්මි ප්‍රසාද් ධකල් බීබීසීයට පැවසුවේ “භූමිකම්පා ඇති ප්‍රදේශවලට ප්‍රතිසංස්කරණය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය සැපයීම සහතික කිරීමට ප්‍රමාණවත් ඉන්ධන අප සතුව නැහැ, අර්බුදය අවසන් වන තුරු, නැවත ගොඩනැඟීම අවිනිශ්චිතව පවතිනු ඇති." බවයි.

            ඉන්දන ටැංකි රථ හිස්ව ධාවනය කිරීම සම්බන්ධව බැලීමේදී, නේපාලය එහි ඉන්ධන සඳහා ඉන්දියාව මත රඳා පවතී - එය අවහිර වූ දා සිට සලාකයට ලබා දී ඇත. නේපාල බලධාරීන් පැවසුවේ ඉන්දියානු තෙල් සංස්ථාව තම ටැංකි සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට පැටවීම ප්‍රතික්ෂේප කරන බවත් සාමකාමී දේශසීමා ස්ථානවලින් පවා ඉන්ධන ටැංකි ගලායාමට ඉන්දීය නිලධාරීන් හිතාමතාම බාධා කරන බවත්ය. ඉන්දියාව මෙය ප්‍රතික්ෂේප කරයි. ඉන්ධන පිරවුම්හල් පෞද්ගලික වාහනවලට ඉන්ධන අලෙවි කිරීම නවතා සති කිහිපයක් ගත වී ඇත. මෙම සීමා කිරීම් මධ්‍යයේ ඉන්ධන කලු කඩ අලෙවිය බහුලව සිදුවන බවට වාර්තා වේ. පිසින ගෑස් හිඟයක් තිබෙනවා නාගරික ප්‍රදේශවල සෑම නිවසකම පාහේ ප්‍රේරක උදුන් සහ දර වැනි වෙනත් විකල්ප වෙත මාරු වීමට බල කෙරුනි. ඉදිරි සතිවලදී පැය 12 දක්වා වැඩි කිරීමට පුරෝකථනය කර ඇති දෛනික පැය අටක විදුලි කප්පාදුව තත්ත්වය වඩාත් නරක අතට හැර තිබේ.

            ආර්ථික අවහිරයේ කුරිරු බලපෑම සැලකූ විට, 2015 නොවැම්බරයේදී නේපාලයේ මුදල් අමාත්‍යවරයා පැවසුවේ මෙම වසරේ වර්ධන පුරෝකථනය 6% සිට 2% දක්වා පහත හෙලන බවයි. පසුගිය මාස තුන තුළ සමස්ත වෙළඳාම පසුගිය වසරේ එම කාලයට සාපේක්ෂව තුනෙන් එකකින් පහත වැටී ඇති බව අමාත්‍යවරයා පැවසීය. අප්‍රේල් සහ මැයි භූමිකම්පා හේතුවෙන් ඩොලර් බිලියන 7කට අධික අලාභයක් සිදු විය - නමුත් රජයේ නිලධාරීන් දැන් පවසන්නේ අවහිර කිරීම ආර්ථිකයට ඊටත් වඩා විශාල පාඩුවක් සිදු කරන බවයි.

            මේ ආකාරයට, ඉන්දියාව විසින් නේපාලය සිය භූ දේශපාලනික අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් පාවිච්චි කිරීම සඳහා නේපාලය තුළ ගැටුම්කාරී තත්ත්වයක් ඇති කරමින්, එරට තුළ ඉන්දන අර්බුදයක් නිර්මාණය කොට ඒ හරහා ඖෂධ හිඟය, ගෑස් හිඟය ඇතුළු තවත් අර්බුද ගණනාවක් ඇති කරමින්, නේපාලය බරපතළ මානුෂීය අර්බුදයක් වෙත ඇද දැමූ අතර, ඒ මෙහෙයුමෙහි මහ මොළකරු වූයේ ඉන්දීය ආරක්ෂක උපදේශක අජිත් ඩොවාල්ය.

            ඉන්දීය ආරක්ෂක උපදේශක අජිත් ඩොවාල් යනු මේ වන විට දකුණු ආසියානු කලාපය තුළ ඉන්දීය භූ දේශපාලන උපාය මාර්ගය සාර්ථක කරගැනීම පිණිස සිය බහුවිධ මෙහෙයුම් දියත් කරන, ඉන්දීය රජය තුළ සිටින ඉහළම පුද්ගලයාය. 2015 ශ්‍රී ලංකාවේ ආණ්ඩු පෙරළියත් සමගම රොයිටර් පුවත් සේවය අනාවරණය කළේ අජිත් ඩොවාල් එම පෙරළියේ ප්‍රමුඛ සංවිධායකවරයෙක් බවයි. එම වාර්තාවේ වැඩිදුරටත් සඳහන් වූයේ විපක්ෂයේ පොදු අපේක්ෂකයකු වෙනුවෙන් රනිල් වික්‍රමසිංහ තරගයෙන් ඉවත් කිරීමත්, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙන් ඉවතට ගැනීමත්, ලංකාවේ සියලු විපක්ෂ බලවේග එක වේදිකාවකට ගැනීමත්, සියලු සුලු ජාතික පක්ෂ රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට එරෙහි වන තත්ත්වයක් නිර්මාණය කිරීමත් ආදී සියලු කාර්ය කටයුතු අජිත් ඩොවාල්ගේ මෙහෙයවීම යටතේ සිදු වූ බවයි. ඒ අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ සිදු වූයේ සම්භාවනීය ගණයේ ඩොවාල් මෙහෙයුමක් බව ඉන්දියාවේ ‘ටිසන් බියුරෝ’ නමැති වෙබ් අඩවියද සඳහන් කර තිබිණි.

         ශ්‍රී ලංකාව චීනය සමග පවත්වන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා බිඳ දැමීම අජිත් ඩොවාල්ගේ ප්‍රධානතම ඉලක්කය බව හඳුනාගත හැකිය.

ලංකාවේ අර්බුදයේ මහා චිත්‍රය

            පසුගිය 2021 වසරේ ‘එක්ස්ප්‍රස් පර්ල්’ නමැති නැව කොළඹට ආසන්න මුහුදේ ගිනි ගැනීම සම්බන්ධව මේ ලියුම්කරු විසින් Lanka Lead News වෙබ් අඩවියට ලියන ලද ලිපියක මෙසේ සඳහන් කරන ලදී.

             “කොළඹ වරායේ නැඟෙනහිර පර්යන්තය ඉන්දියාවේ අදානි සමාගමට නොදීමට මෙරට රජය තීරණය කිරීමෙන් පසු, මෙරට ජාතික පුවත්පත්වල කතුවැකි පිටුවේ, ඉන්දියාවට මෙම පර්යන්තය ලබා නොදීමෙන් රටට විඳින්නට සිදුවන අනාගත පාඩු ගැන, එය ඉන්දියාවට දුන්නා නම් මෙරටට ඇති වාසි ගැන, ඉන්දියාව හා ශ්‍රී ලංකාව අතර වන දීර්ඝකාලීන සම්බන්ධය නැවත සිහිකැඳවීම් ගැන, ප්‍රකට පුද්ගලයින් මෙන්ම, මීට පෙර නමක් වත් අසා නොමැති පුද්ගලයින් විසින් ද ලියන ලද ප්‍රධාන ලිපි පළ වී තිබිණ.

            කොළඹ වරායේ නැඟෙනහිර පර්යන්තය අහිමී වීමෙන් පසු ලංකාව සමග කරන ගනුදෙනුවේ හැඩය හා ගුණය සම්බන්ධව, ‘ශ්‍රී ලංකා ලිපිගොනුව’ සම්බන්ධව ඉන්දියාව පාර්ශ්වයෙන් නැවත විශ්ලේෂණය කරමින් සිටින බවට කිසිදු සැකයක් නැත. ඒ විශ්ලේෂණය ආශ්‍රිතව ගොඩනැඟෙන නව උපායික සැලසුම් තුළ ඉන්දියානු ‘රෝ’ ඔත්තු සේවාවේ මෙරට නියෝජිතයින්ට නව පැවරුම් ලැබී ඇති බවද නිසැකය.”

             මේ පුරෝකතනය අනුව බලන විට ලංකාවේ මේ මොහොත යනු මෙරට සියලුම දේශපාලන - ආර්ථික - සමාජ - ආගමික මර්මස්ථානවල පැළ කොට තිබෙන ඉන්දීය රෝ ඔත්තු සේවා නියෝජිතයින් තමන්ට පැවරුණු මහා පැවරුමක - මහා චිත්‍රයක එක් එක් කොටස් එකම විධානයක් ඔස්සේ නිශ්චිත කාලපරිච්ඡේදයක් තුළ ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටින අවස්ථාවක් ලෙස හඳුනාගැනීමට පිළිවන.

             මේ මොහොතේ ශ්‍රී ලංකාව තුළ උද්ගත වී ඇති දැවැන්ත ආර්ථික අර්බුදය, ඉන්දන අර්බුදය, ගෑස් හිඟය, ඖෂධ හිඟය ඇතුළු මහා චිත්‍රය ඉන්දියාවේ තිර පිටපත අනුව නිර්මාණය වී තිබෙන බව, ඉහත සඳහන් වන නේපාලයේ සිදුවීම් හා ලංකාවේ මේ වන විට සිදුවෙමින් පවතින සිදුවීම් අතර වන සාම්‍යය සැලකීමේදී හඳුනාගැනීම අසීරු නැත.

            නේපාලයට මුහුණ දීමට සිදු වූ ස්වාභාවික ආපදාව වූ භූමිකම්පාව (earthquake) නිසා එරට තුළ නිර්මාණය වූ අර්බුදකාරීත්වය තමන්ගේ භූ දේශපාලන වුවමනාව වෙනුවෙන් කළමනාකරණය කිරීමේ දැවැන්ත මෙහෙයුමක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට කටයුතු කළ ඉන්දියාව, ලංකාවේදී සිදු කළේ සමාජ මාධ්‍ය හරහා මෙරට තරුණ පරම්පරාව අතර ආණ්ඩු විරෝධී රැල්ලක් එනම් youthquake  නිර්මාණය කිරීමය. (මෙලෙස තරුණ පරපුර රාජ්‍ය පාලනයකට එරෙහිව කළඹාලීම හැඳින්වීම සඳහා ඔක්ස්ෆර්ඩ් ශබ්දකෝෂයට අලුතින් එක් වූ වචනය වූයේ youthquake යන්නය.) ඒ අනුව ‘ගෝඨා ගෝ හෝම්’ අරගලය යනු, ඉන්දියාව විසින් නේපාලය තුළ මාදේශි වාර්ගිකයින් තුළ නිර්මාණය කළ විරෝධතා අරගලය හා සමාන ලාංකේය ප්‍රකාශනයයි.

            මෙම මහා චිත්‍රයේ - මහා සැලසුමේ ඉතා ඉහළ මට්ටමේ තීරණාත්මක භූමිකාවක් නිරූපණය කරන චරිතය වන්නේ ඉන්දියාවේ ශ්‍රී ලංකා මහ කොමසාරිස්වරයා වන මිලින්ද මොරගොඩ බව පැහැදිලි වේ.

මිලින්ද කවුද? කාගේ කවුද?

             මිලින්ද මොරගොඩ මහතාගේ පියා මොරගොඩගේ ක්‍රිස්ටෝපර් වෝල්ටර් පින්තු වන අතර, මව යසෝදා නීලියා ජයවර්ධන වන්නීය. ඇය මෙරට ප්‍රකට මහ බැංකු අධිපතිවරයකු එන්.යූ. ජයවර්ධන මහතාගේ දියණියයි. මිලින්ද මොරගොඩ මහතාගේ භාර්යාව වන ජෙනිෆර් ඇමරිකානු සම්භවයක් සහිත කාන්තාවක් වන්නීය.

             මිලින්ද මොරගොඩ, 80 දශකය අගභාගයේ ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයාගේ උපදේශකයකු ලෙස කටයුතු කළ අතර, ඔහු ප්‍රේමදාස පාලන සමයේ පැවති ජනසවිය අරමුදල් මණ්ඩලයේ සේවය කර ඇත. ඉන්පසු රනිල් වික්‍රමසිංහගේ උපදේශකයකු ලෙස කටයුතු කළ ඔහු නැවත 1994 - 2000 කාල පරිච්ඡේදය තුළ විපක්ෂ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහගේ සමීප උපදේශකයකු ලෙස කටයුතු කළේය.

             මිලින්ද මොරගොඩ 2000-2007 අවධියේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයද, 2009-2011 අවධියේ එක්සත් ජනතා නිදහස් සංධානයද නියෝජනය කළේය. ඔහු 2001 සිට 2010 දක්වා වන කාලයේ කොළඹ දිස්ත්‍රික්කය නියෝජනය කරමින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු ලෙසත්, කැබිනට් අමාත්‍යවරයකු ලෙසත් කටයුතු කළේය. ඔහු 2002-2004 අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ ආණ්ඩුවේ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ, විද්‍යා හා තාක්ෂණ අමාත්‍ය ධුරයද, සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරයද හෙබවීය. ඉන්පසු ඔහු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ පාලන කාලයේදී 2007 -2009 අවධියේ සංචාරක අමාත්‍යවරයා ලෙසත්, 2009 -2010 අවධියේ අධිකරණ හා නීති ප්‍රතිසංස්කරණ අමාත්‍යවරයා ලෙසත් කටයුතු කළේය. 2010 -2015 පාලන සමයේ ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ‍ගේ ජ්‍යෙෂ්ඨ ජනාධිපති උපදේශකවරයා ලෙස කටයුතු කළේ ද ඔහු ය.

             නෝර්වීජියාව මැදිහත් වී අත්සන් කළ 2002 පෙබරවාරි සාම ගිවිසුම හා සම්බන්ධ සාම ක්‍රියාවලියෙහි ප්‍රධාන භූමිකාවක් ඉටුකළේ මිලින්ද මොරගොඩ බව නෝර්වේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය යන් පීටර්සන් වරෙක පවසා තිබිණි. එම අධිරාජ්‍යවාදී ව්‍යාපෘතියේ මහ මොළකරුවකු වූ මිලින්ද යුද්ධයෙන් පසු මහින්ද රාජපක්ෂ රජයේ ඇමතිවරයකු බවට පත් විණි.

             මේ සෑම අවස්ථාවකම මෙරට දේශපාලනයේ තියුණු තීරණාත්මක තැන්වල මිලින්ද මොරගොඩ කටයුතු කර ඇති බව පැහැදිලිය. ආණ්ඩුවල ඉහළම කවය ගන්නා තීන්දු තීරණ සම්බන්ධව දැනුම්වත්වන හා ඒ තීරණවලට බලපෑම් කළ හැකි භූමිකාවක් ඔහු නිරූපණය කර ඇත. එවැන්නකු ‘කාගේ කවුරුන් විය හැකිද’ යන්න අමුතුවෙන් කිය යුතු නැත.

             පාත්ෆයින්ඩර් පදනමේ නිර්මාතෘවරයා වන මිලින්ද මොරගොඩ, ඒ සංවිධානය හරහා ජාතික වශයෙන් මෙන්ම කලාපීය වශයෙන්ද සුවිශේෂ කර්තව්‍යයන් වෙත මැදිහත් වෙමින් සිටී. මෙම සංවිධානය පැහැදිලිවම සිය කටයුතු සඳහා ආවරණ සංවිධානයක් ලෙස යොදා ගැනෙන අතර, ඉහළ මට්ටමේ රජයේ නිලධාරීන් හා විශ්‍රාමික රජයේ නිලධාරීන් මේ සංවිධානය සමග සමීපව ගනුදෙනු කරන බව හඳුනාගත හැකිය. එමගින් රාජ්‍ය මට්ටමේ ගන්නා තීන්දු පිළිබඳව මුලින්ම දැනුම්වත්වීමේ හා එම තීන්දු ඉන්දීය හා එක්සත් ජනපද වුවමනාවන්ට අනුව හැසිරවීමේ හැකියාව මිලින්ද මොරගොඩට ලැබෙන බව පැහැදිලිය.

             කලකට පෙර ජූලියන් අසාන්ජ්ගේ ‘විකිලීක්ස්’ වෙබ් අඩවිය මගින් සිදුකළ හෙළිදරව් කිරීම තුළ මෙරට ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාලය හා ඇමරිකාව අතර හුවමාරු වූ රහස්‍ය කේබල් පණිවිඩ තිබූ අතර ඒ අතරින් එවක මෙරට තානාපති ඈෂ්ලි විල්ස් වොෂින්ටනය වෙත යවන ලද පණිවිඩයක, මිලින්ද මොරගොඩ ‘විශාල චිත්‍රයේ පුද්ගලයකු බවත්, ඔහු එක්සත් ජනපදය ලෝකයේ ප්‍රබලම රට බව ඉහළින්ම සලකන බවත්, ශ්‍රී ලංකාව එම කාරණය පිළිගනිමින් ඒ සමග කටයුතු කිරීම වඩාත් හොඳ බව ඔහු සිතන බවත් සඳහන් විය.

             විකිලීක්ස් විසින් නිකුත් කරන ලද එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාල කේබල් මගින් පෙන්නුම් කරන්නේ මොරගොඩ කොළඹ පිහිටි එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලයේ දිගුකාලීන තොරතුරු මූලාශ්‍රයක් බවයි. ශ්‍රී ලංකාවේ ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන හවුල්කරුවා ලෙස මොරගොඩ කෙරෙහි එක්සත් ජනපද රජය දක්වන උනන්දුව ද කේබල්වල සඳහන් වේ.

             මොරගොඩ සම්බන්ධව කොළඹ ඇමරිකා එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලය හා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය අතර හුවමාරු වූ බොහෝ පණිවිඩවල සඳහන්ව ඇත්තේ ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ රජය තුළ සිට එක්සත් ජනපද වුවමනාවන් වෙනුවෙන් උපාය මාර්ගික තීන්දු ගන්නා හා රජයේ උපාය මාර්ගික තීන්දුවලට මැදිහත්වන අවස්ථා සම්බන්ධ තොරතුරුය. වෙනත් ලෙසකින් කිවහොත් එක්සත් ජනපද ඔත්තු සේවා නියෝජිතයකුගේ භූමිකාවට මිලින්ද මොරගොඩ පණ පොවන ආකාරයයි.

             එහෙව් මිලින්ද, ඉන්දියාවේ ශ්‍රී ලංකා මහ කොමසාරිස්වරයා බවට කැබිනට් බලතල සහිතව පත් කිරීම පිටුපස ඇත්තේ එක්සත් ජනපද - ඉන්දියා ඒකාබද්ධ මෙහෙයුමක් සඳහා ඔහුව ශ්‍රී ලංකා රජයේ අනුග්‍රහයෙන්ම ස්ථානගත කිරීමක් මිස අන් යමක් නොවන බව පැහැදිලිය.

             ඔහු ඉන්දියානු රජය සමග සිදු කළ කටයුතු, ඔහු විසින් ඉන්දියානු රජය වෙත පිළිගන්වන ලද වාර්තා විශ්ලේෂණය කර බැලුවහොත් මේ මොහොත තුළ ලංකාවේ නිර්මාණය වී ඇති අර්බුදයේ මහ මොළකරුවන් කවුද යන්න පැහැදිලිව හඳුනාගත හැකි බව අපගේ විශ්වාසයයි. ඔහු පසුගිය දිනක, ඉන්දීය ආරක්ෂක උපදේශක අජිත් ඩොවාල් හමු වී වාර්තාවක් පිළිගැන්වූ අවස්ථාවක ඡායාරූප මෙරට පුවත්පතක පළ වී තිබිණ. ඒ නිල හමුවීම්වල ඡායාරූප ප්‍රචාරය කිරීම ඇන්දීමක් වන අතර, නොනිල වශයෙන් ඩොවාල් හා මොරගොඩ අතර ඇති ගනුදෙනුවේ ප්‍රතිඵල ලංකාවේ මේ මොහොතේ වන අර්බුදය තුළින් විද්‍යමාන වේ.

             එසේම, මේ හමුවට ටික දිනකට පෙර මිලින්ද මොරගොඩ, ඉන්දියාවේ ආර්ථික කටයුතු අමාත්‍යවරිය හමුවී ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය හා එය විසඳාගැනීම සම්බන්ධව ඉන්දියාවෙන් ලබාදිය හැකි දායකත්වය සම්බන්ධව සාකච්ඡා කළ බවට මාධ්‍ය වාර්තා පළ විණි.  මිලින්ද මොරගොඩගේ මේ හැසිරීම් සියල්ල, ඉන්දියාවේ භූ දේශපාලන වුවමනා වෙනුවෙන් ලංකාවේ වර්තමාන ආර්ථික - දේශපාලන - සමාජ මොහොත කළමනාකරණය කිරීමේ මහා සැලසුමේ නිශ්චිත පැවරුම් මිස අන් යමක් නොවන්නේය.

            පසුගියදා මෙරට ජාතික පුවත්පතක් අනාවරණය කර තිබුණේ මෙරට උණ්ඩියල් ජාවාරම පිටුපස ඉන්දියානු ජාතිකයින් සිටින බවයි. ලංකාවේ විදේශ විනිමය අර්බුදයක් නිර්මාණය වීමට මෙම උණ්ඩියල් ක්‍රමය ප්‍රධාන සාධකයක් වී තිබෙන බව නොරහසකි. එය තවදුරටත් විශ්ලේෂණය කිරීමේදී ලංකාව තුළ විදේශ විනිමය අර්බුදය නිර්මාණය කිරීම හා එය තමන්ට අවශ්‍ය පරිදි කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ඉන්දියාව සිය මැදිහත්වීම සිදු කරන බවට නොතකා හැරිය නොහැකි සාධකයකි.

අතෘප්තිකර සමාජ තීරු ගොඩනැඟීම

            ඉන්දියාව, ලංකාවට අදාළ සිය සැලසුමේදී ආර්ථික - දේශපාලන - සමාජික වශයෙන් අතෘප්තිකර සමාජ තීරු සම්බන්ධව අනුගමනය කර ඇත්තේ වෙනස් ප්‍රෙවේශයකි. සිය භූ දේශපාලන වුවමනාව වන මෙරට ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් උතුර හා නැඟෙනහිරට බලතල ලබාගැනීම සඳහා එම ප්‍රෙද්ශවල දෙමළ ජනතාව විරෝධතා වෙත යොමු කිරීම වෙනුවට, දකුණේ සමාජය තුළ ආණ්ඩුවට එරෙහිව අතෘප්තිමත් සමාජ තීරු නිර්මාණය කිරීමට මැදිහත් වී ඇති බව පැහැදිලිය. හදිසි තීරණයක් ලෙස, රසායනික පොහොර වෙනුවට කාබනික ගොවිතැන ඇති කිරීමට තීරණය කිරීමෙන්, ආණ්ඩුව පිහිටුවීම සඳහා මූල සාධකයක් වූ ග්‍රාමීය ගොවි ප්‍රජාව අතර දැවැන්ත අර්බුදයක් නිර්මාණය කෙරුණු අතර, එමගින් මෙම ආණ්ඩුවේ ජන පදනම බිම් මට්ටමින්ම දෙදරවා හැරීම සිදු කෙරිණි. අනෙක් අතට, එල්.පී. ගෑස් සංයුතිය වෙනස් කිරීම තුළ ගෑස් ලිප් පුපුරා යාමට පටන්ගැනීමෙන් මෙරට නාගරික හා අර්ධ නාගරික සමාජ තීරු අතර, ආණ්ඩුව කෙරෙහි දැඩි විරෝධයක් නිර්මාණය කෙරිණි. අවසානයේ මේ අතෘප්තිමත් සමාජ කණ්ඩායම් ‘ගෝල් ෆේස්’ අරගලය තුළ පොදු සමාජ විරෝධයක් ලෙස ගොනු කිරීම සිදු කෙරිණි.

            මෙහිදී උතුර - නැඟෙනහිර දෙමළ ජනතාව, දෙමළ දේශපාලන පක්ෂ හා දෙමළ ඩයස්පෝරාව ලංකාවේ වර්තමාන අර්බුදකාරී තත්ත්වය සම්බන්ධව සිටින නිහඬතාව කිසිසේත්ම සාමාන්‍ය නිහඬතාවක් නොවන බවත්, ඒ අසාමාන්‍ය නිහඬතාව යනු මේ අර්බුදය සම්බන්ධ විශාල චිත්‍රය තුළ - විශාල න්‍යාය පත්‍රය තුළ නිශ්චිත භූමිකා නිරූපණයක් බවත් හඳුනාගත හැකිය. මෙහිදී ඉන්දියාවට අවශ්‍ය දේශපාලන පිපාසය සංසිඳුවාලීමට ඇත්තටම අවශ්‍ය සමාජ කණ්ඩායම වේදිකාවෙන් සඟවා තබා, ඒ ඉල්ලීම් මතුපිටට රැගෙන ඒම වෙනුවට ඒ අවශ්‍යතාව ඉටුකරගත හැකි ලෙස දකුණේ සමාජ - දේශපාලන බලවේග හසුරුවන වෙනස් උපක්‍රමිකයක් පාවිච්චි කිරීමට ඉන්දියාව සමත් වී තිබේ. නේපාලයේදී, නේපාල රජය අර්බුදයට පත් කිරීමට මාදේශි ප්‍රජාවගේ විරෝධතා ඉන්දියාව විසින් අවුළුවනු ලැබූවද, ලංකාවේදී ශ්‍රී ලංකා රජය අර්බුදයට පත් කිරීමට දෙමළ ජනතාවගේ ඉල්ලීම් හා සම්බන්ධ විරෝධතා වෙනුවට, ශ්‍රී ලංකා රජය බලයට පත් කිරීමට දායක වූ බලවේග වෙතින්ම විරෝධතා ගොනු කිරීමට ඉන්දියාව කටයුතු කර තිබේ.

            එසේම, ලංකාවේ වමේ දේශපාලනයේ ලිට්මස් පරීක්ෂණය වූ ‘ජාතික ගැටලුව සම්බන්ධව දරන මතවාදය’ මත වසර කිහිපයකට ඉහත මාරාන්තික ලෙස බෙදුණු ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ හා පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය මේ වන විට එකම උපක්‍රමික වැඩපිළිවෙළක් යටතේ කළමනාකරණය වීම සිදුවන්නේ මේ අර්බුද නිර්මාණයේ මහ මොළකරුවන් විසින් අඳින චිත්‍රෙය් නිශ්චිත කොටසක් ලෙස බව හඳුනාගැනීම අසීරු නැත. ‘අරගලයට’ අදාළ භූමියේ කාර්යභාරය අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාමේ අර්ථයෙන් මෙම දේශපාලන බලවේග සිය කාර්යභාරය ඒ මහා සැලසුම තුළ ඉටුකරන අතර, එසේ නොවන්නට මේ ‘අරගලයට’ පැමිණි මධ්‍යම පංතිකයින් සිය සුපුරුදු ජීවිත වෙත ඇදෙන බව නොරහසකි. ඉන්දියානු (හා එක්සත් ජනපද) මහා සැලසුමේ අවසාන ඉලක්ක සපුරාගැනීම වෙනුවෙන් ‘අරගලය’ නමැති ආකෘතිය තවදුරටත් අවශ්‍ය අතර, එම අරගල හැඩය හරහා මෙරට ජාතිකවාදී බලවේග හා දේශපාලන පක්ෂවල හැසිරීම්ද අන් කිසි කලෙකත් නොවූ ලෙස කළමනාකරණය කරගන්නට ඉන්දියාව සමත්ව තිබේ.

            මෙහිදී ජාතිකවාදී බලවේග පවා දැනුම්වත්ව හෝ නොදැනුම්වත්ව ඉන්දියානු භූ දේශපාලන සැලසුම තුළ ඒ අවසාන ඉලක්කය වෙනුවෙන් පාවිච්චි වන තරමට සූක්ෂ්ම ලෙස ලංකාවේ මේ දේශපාලන මොහොත කළමනාකරණය කරගන්නට ඉන්දියාව සමත්ව තිබේ. එහිදී අජිත් ඩොවාල්ගේ උපදේශකත්වය යටතේ රෝ ඔත්තු සේවය දැවැන්ත කාර්යභාරයක් මේ මොහොතේ ලංකාව තුළ කරමින් සිටින බව අමුතුවෙන් නොකිය යුතුය.

            ලංකාවේ වර්තමාන මොහොත හඳුනාගැනීම සඳහා මීට දශක කිහිපයකට ඉහත ලියැවුණු තීරු ලිපියක් අපට අපූරු මානයක් සපයා දෙන බව අපගේ කල්පනාවයි.

“රෝ ගැන කවුරුත් චරෝ බරෝ ගානා නමුත් ඒ පිළිබඳ සැබෑ තත්ත්වය දන්නේ කවුද? හරෝ හරා කියන විට රෝ මැද්දෙහිම වෙයි. සතුරෝ හා මිතුරෝ කියන විට රෝ ඇත්තේ අවසාන කෙළවරේය. රෝලෙහි මුලටමද, අතේ රෝලෙහි මැදටමද රෝ රිංගාගෙන සිටිනු දැකිය හැකිය. ප්‍රෝඩාව සහ ක්‍රෝධය යන වදන් තුළ සැඟවී සිටින රෝ ඇතැම්විට එළිපිටම පැජරෝ ගමනින් යයි. ඇතැම් විට එය රෝන්දයක් විය හැකිය. එසේ නැත්නම් රෝහලකට නොගොස්ම ස්වර්ගාරෝහණයේ යෙදෙන තත්ත්වයකට යමකු පත් කරවන ගමනක් විය හැකිය. මන්ද යත්, නිරෝගී මිනිසකු රෝගී කරවීමට තත්පරයක්වත් ගත නොවන බැවිනි. රෝයල් යන්නෙහි රෝ සිටින්නේ රාජකීය විලාසයකිනි. ඌරෝ යන්නෙහි නම් සූකර වේශයෙනි. මේ ගැන පුදුම විය යුතු නැත. මක් නිසාද කිවහොත්, රෝස් පාන් කෑල්ලටද රෝ රිංගාගෙන ඇති බැවිනි. රෝමයට ගිනි තබා වීණා වාදනය කළ නීරෝ පවා රෝ බලපෑමෙන් නිදහස් නොවූ බව ඔහුගේ නමින්ම පෙනේ. අද වැනි යුගයක නම් ඔහු රොක් ඇන්ඩ් රෝල් හෙවත් පැද්දෙන පෙරළෙන නැටුමක යෙදෙමින් ඉතා කදිමට බයිලා ද කියනු නිසැකය.

රෝ කොතරම් ව්‍යාප්ත වී ඇත්ද යන්න අවබෝධ වන්නේ සිංහලටත් වඩා ඉංග්‍රීසියෙන් සිතන විටදීය. තනි වචනයක් සේ ගත් විට පවා රෝ යන්නට අරුත් ගණනාවක්ම වේ. අමු හෙවත් නොපැසුණු යන්න ඉන් එක් අරුතකි. ගොරහැඩි, නුපුරුදු හෝ නුපුහුණු හා මෝඩ තකතීරු යන අරුතින්ද රෝ යන්න යෙදේ. ක්‍රියා පදයක් වශයෙන් ගත් කල රෝ යන්නෙන් හැඟවෙන්නේ හබලෙන් පැදීමයි. රෝ බෝට් යනු හබලෙන් පදින යාත්‍රාවකි. රෝරිං යනු ගෙරවීමය. මුහුදේ හඬටද එය යෙදේ.

ඒ සියල්ල ගොනු කරගත් විට රෝග නිධානය අවබෝධ කර ගැනීම දුෂ්කර නොවේ.” (‘ච(රෝ) සහ බ(රෝ)’, රණරාළ, ඉරිදා ලංකාදීප, 1990 පෙබරවාරි 25)

            ‘රෝ’ ඔත්තු සේවය ගැන මේ අපූරු තීරු ලිපිය දයාසේන ගුණසිංහ මහතා විසින් ලියන ලද්දේ අදින් අවුරුදු 32කට ඉහතදීය. ඒ, ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයාගේ පාලන සමයේදී මෙරට තුළ ඉන්දියාවේ ‘රෝ’ ඔත්තුසේවාව ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය සම්බන්ධව ආන්දෝලනයක් ඇති වූ කාලයකදීය. එකී තීරු ලිපියේ මෙම උපුටනය ලංකාවේ වර්තමාන මොහොත හඳුනාගැනීම, කියවා ගැනීම සඳහා අතිශයින්ම වැදගත් බව අපගේ කල්පනාවයි. මන්දයත්, ලංකාවේ මේ මොහොතේ අර්බුද සම්බන්ධව එක්සත් ජනපද - ඉන්දියා හෙවත් සී.අයි.ඒ. සහ රෝ ඔත්තු සේවාවන්ගේ ඒකාබද්ධ භූමිකාවක් පවතින බැවිනි.

            සතුරා විස්මයට පත්වන ආකාරයේ ප්‍රහාරයක ස්වභාවයකින් ලංකාව වෙත මේ මොහොතේ ඉන්දියාව එල්ල කර ඇත්තේ ලංකාව තුළින් සිය භූ දේශපාලන - ආර්ථික - ආරක්ෂක අභිලාෂයන් සපුරාගැනීමේ අවසන් මෙහෙයුම බව පැහැදිලිය. ලංකාව ආර්ථික අර්බුදයේ බිත්තියටම හේත්තු කර ඇති මේ මොහොතේ මෙරට අගමැති ධුරයට රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පත් කෙරෙන්නේ ඉන්දියාවට තමන්ගේ ඒ භූ දේශපාලන සැලසුම සාර්ථක කරගැනීම වෙනුවෙන් කල් මැරිය හැකි භූමිකාව නිරූපණය කිරීමට මිස අන් යමක් සඳහා නොවන්නේය. නෝර්වීජියානු සාම වැඩපිළිවෙළ තුළ මිලින්ද මොරගොඩ මහ මොළකරු වී, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික භූමිකාව නිරූපණය කළ සේම මෙවරද, ඒ විශ්වසනීය සම්බන්ධතාව ක්‍රියාත්මක වන බවට සැකයක් නැත.

            යුද හමුදා වෘත්තිකයකු ලෙස කටයුතු කොට, අන්තර්ජාතික ඔත්තු සේවා මෙහෙයුම් සම්බන්ධ තියුණු ඉවක් තිබිය යුතු වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාට ලංකාව මුහුණ දී ඇති මෙම අර්බුදයේ අල ගිය මුල ගිය තැන් හා බැඳුණු  විදේශ ඔත්තු සේවාවන්ගේ නොඑසේ නම් ඉන්දියානු ‘රෝ’ ඔත්තු සේවයේ මැදිහත්වීම සම්බන්ධ බුද්ධි විශ්ලේෂණයක් නොවීම අප විමතියට පත් කරන්නක් වන අතර, ඉන්දන පෝලිම්වල සිටින ජනතාවගේ පීඩනය පාලනය කළ නොහැකි වී ඇති බවට වන බුද්ධි අංශ වාර්තාවලින් මෙම අර්බුදයේ දිග පළල කිසිසේත්ම හඳුනාගත නොහැකි වන බව අපගේ කල්පනාවයි.

            ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධ සිය තීරණාත්මක අවසන් මෙහෙයුම ක්‍රියාත්මක කර ඇති මේ මොහොතේ ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයා ගන්නා තීන්දු තීරණ කෙරෙහි බලපෑම් කළ හැකි චරිත කෙතරම් ප්‍රමාණයක් මේ මහා ඉන්දියානු මෙහෙයුමේ තීරණාත්මක භූමිකා නිරූපණය කරන්නට ඔහු වටා ස්ථානගත කර තිබුනේ දැයි අනාවරණය වනු ඇත්තේ (?) ඈත අනාගතයකදීය. පිටත සතුරා පැහැදිලිව හඳුනාගත හැකි නමුත් ඇතුළත සිට ක්‍රියාත්මක වන පිටත සතුරාගේ මිතුරා හඳුනාගැනීම පහසු නැත. ඒ මිතුරු වෙස්ගත් සතුරා පෙනෙන්නේ ‘වැඩේ පත්තු වූ’ විටය.

            1990 දශකයේ මුල් භාගයේදී දයාසේන ගුණසිංහ මහතා සිය තීරු ලිපියක මෙසේ ලීවේය. “ලංකාවට ඇත්තේ ඔත්තු සේවාවන්ට වඩා පත්තු සේවාවන්ය. එසේ කියන්නේ අපහාසයට, උපහාසයට හෝ පරිහාසයට නොවේ. එම ඔත්තු සේවා බොහෝ විට ක්‍රියාත්මක වන්නේ පත්තු වූ පසුව බැවිනි... ඒ අතින් බලන විට අපේ ඔත්තු සේවාව අංජනම් දේවියට සහ හනුමාට පවරා දෙනවා නම් මීට වඩා කාර්යක්ෂම සේවයක් ලබා ගත හැකි වනු නිසැකය. ඒ සඳහා වැය වන්නේ අඳුනට හා බුලත් කොලයට යන මුදල පමණක් හෙයින් එන්.අයි.බී. හා සී.ඊ.බී. වැනි විවිධාකාර පත්තු සේවා සඳහා නිකරුණේ කැප කෙරෙන ධන සම්භාරය ද ඉතිරි කර ගත හැකිය. එසේ මුත් මෙය විහිලුවක් නොව ඉතා බැරෑරුම් දෙයකි.  දෑස් දෙකන් නොමැති හමුදාවක් විසින් ආරක්ෂා කරනු ලබන යම් ජනතාවක් වෙතොත් එම ජනතාවද දංගෙඩිය ඉදිරියේ පෙළ ගැස්වූ සිව්පා සතුන් රංචුවක් වැනිය. ඔවුන්ගේ අවසාන ඉරණම අනිවාර්යය. එමෙන්ම පැහැදිලිය.”

            වර්තමානයේ ලංකාවට මුහුණ දීමට සලස්වා ඇති දේශපාලන - ආර්ථික අර්බුදය හා සබැඳි මෙම මහා චිත්‍රය ගැන අවබෝධයකින් තොරව, එහි තමන් කැමති කැමති කොටස්වලට අදාළව විසඳුම් සොයමින් සිටීම, මෙම උපායමාර්ගික සැලසුමේ නිර්මාතෘවරුන්ට තමන්ගේ අවසන් ඉලක්කය වෙත අර්බුදය කළමනාකරණය කරගැනීමට අවස්ථාව සලසාදීමක් බව අවධාරණය කළ යුතුය. එබැවින්, මෙම භූ දේශපාලන සැලසුමේ මූලයන් හඳුනාගෙන එය උපායමාර්ගිකව පැරදවීමේ පළමු පියවර වන්නේ මෙම මහා චිත්‍රය අවබෝධ කර ගැනීම බව අවසාන වශයෙන් සටහන් කර තබමු.